50 lat temu, uchwalono Kodeks pracy, czyli ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1974 nr 24 poz. 141), który regulował warunki zatrudnienia, obowiązki i prawa pracowników i pracodawców, kwestie płatności za pracę i nadgodziny oraz m.in. kwestie urlopowe. Dokument ten przeszedł wiele mniejszych i większych modyfikacji i nadal dostosowywany jest do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy, a przede wszystkim do prawa obowiązującego w Unii Europejskiej. Ostatnia zmiana Kodeksu pracy jest z 2024 r. a jednolity tekst z 2023 r.
Refleksja:
Oceniając prace studentów na kierunku bhp borykam się z tym, że pomimo prowadzonych wykładów przez prawników z prawa pracy studenci błędnie przywołują akty prawne w swej pracy dyplomowej, a przecież niejednokrotnie będą w swej pracy zawodowej na nie się powoływać co może podważyć ich znajomość prawa i nadszarpnąć ich wizerunek w oczach pracodawcy.
Przykładem może być właśnie Kodeks pracy i art. 210.Art. 210 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141) na przestrzeni lat zmienił swoje brzmienie.
Brzmienie art. 210 z 2024 r. „Art. 210. § 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2.1. Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2.
§ 3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
§ 4. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
§ 6. Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej”.
I cytowanie w pracy dyplomowej obecnego brzmienia tegoż art. z przywołaniem ww. dziennika ustaw (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141) jest błędne, gdyż:
Brzmienie art. 210 z 1974 r.
„Art. 210. § 1. Założenia i projekt nowo budowanego zakładu pracy powinny uwzględniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy
§ 2. Założenia i projekt przebudowywanego zakładu pracy albo jego części powinny zapewnić poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 3. Zasady i tryb opiniowania projektów pod względem zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy określa Rada Ministrów po porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych”
jest całkowicie inne. Prawidłowe zacytowanie ww. artykułu winno być następujące:
Art. 210 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 z późn. zm.) a nie art. 210 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141) czy też: Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 czerwca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks pracy (t.j.: Dz.U. 2023 poz. 1465).
Jak powołać się na podstawę prawną?
Podstawa prawna powinna zostać wyrażona w następujący sposób:• należy wskazać odpowiednią jednostkę redakcyjną: „art. … ust. … pkt … § …”; następnie podać nazwę aktu prawnego, dzień jego wydania oraz przedmiot: „ustawy z dnia … o …” oraz• wskazać, w nawiasie, oznaczenie dziennika urzędowego, w którym został ogłoszony ten akt i jego zmiany albo ostatni tekst jednolity i jego zmiany.
